Ta strona używa plików Cookie. Korzystając z tej strony zgadzasz się na umieszczenie tych plików na twoim urządzeniu
41. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
13.12.2022

41. rocznica wprowadzenia stanu wojennego

13 grudnia w całym kraju obchodzona jest 41. rocznica wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. Do obchodów czynnie włączają się także władze samorządowe i mieszkańcy gminy Brzesko. Dzisiaj o godzinie 18.00 w kościele pw. NMP Matki Kościoła i św. Jakuba Apostoła zostanie odprawiona msza święta za ofiary stanu wojennego z intencji brzeskiej „Solidarności”.

Każdy mieszkaniec Brzeska może wziąć udział w ogólnopolskiej akcji społecznej „Ofiarom stanu wojennego. Zapal Światło Wolności” inicjowanej przez Instytut Pamięci Narodowej. Chcąc wziąć w niej udział, należy o godzinie 19.30 zapalić w oknie świecę, wyrażając w ten sposób solidarność z ofiarami stanu wojennego. Internauci mogą zapalić wirtualną świecę na stronie http://swiatlowolnosci.ipn.gov.pl/.

Wprowadzony 13 grudnia 1981 roku stan wojenny trwał do 22 lipca 1983 roku. W tym czasie została zawieszona działalność większości organizacji społecznych, w tym wszystkich związków zawodowych.  Zaraz po ogłoszeniu stanu wojennego blisko 10 tysięcy członków „Solidarności” zostało internowanych, w tym większość przywódców związku z Lechem Wałęsą na czele. Na ulice największych miast skierowano prawie 100 tysięcy żołnierzy i milicjantów, wyposażonych w kilka tysięcy czołgów, transporterów opancerzonych i wozów bojowych. Spacyfikowano kilkadziesiąt zakładów pracy, w których doszło do strajków okupacyjnych. Najbardziej dramatyczny przebieg miały wydarzenia w Kopalni „Wujek”, gdzie zastrzelono dziewięciu górników. W Warszawie, Krakowie, Łodzi i Gdańsku oraz w kilku innych ośrodkach, w grudniu 1981 roku doszło do demonstracji ulicznych. Niektórzy z zatrzymanych uczestników zamieszek, a przede wszystkim przywódców strajków w pokazowych procesach (w trybie przyśpieszonym), zostało skazanych na kary pozbawienia wolności  od kilku miesięcy do 10 lat.

Manifestacje uliczne stały się jedną z najważniejszych form oporu wobec stanu wojennego, a ich apogeum miało miejsce 31 sierpnia 1982 roku. Tego dnia demonstrowano w co najmniej 66 miastach na terenie 34 województw. W całym kraju zginęło kilka osób, kilkaset zostało rannych. Za udział w demonstracjach zatrzymano w sumie ponad pięć tysięcy ludzi, z których ponad trzy tysiące postawiono przed kolegiami ds. wykroczeń, a wobec 126 wytoczono procesy.

19 grudnia Rada Państwa podjęła decyzję o zawieszeniu z dniem 31 grudnia 1982 roku stanu wojennego na całym terytorium PRL. Zwolniono wówczas około 1,5 tys. internowanych, ale w więzieniach pozostali ludzie skazani za działalność opozycyjną w okresie stanu wojennego oraz 11 internowanych dotąd czołowych działaczy „Solidarności” i KSS KOR. Jednak mimo zawieszenia, a następnie z dniem 22 lipca 1983 roku ostatecznego zniesienia stanu wojennego, większość przepisów ograniczających swobody obywatelskie pozostała w mocy. Zasadnicze zmiany w tym zakresie nastąpiły dopiero w 1989 roku.