Szanowni Państwo !
Pragniemy tym listem podziękować władzom Brzeska na czele z burmistrzem Tomaszem Latochą oraz wszystkim osobom zaangażowanym w powstanie ronda imienia Armii Krajowej, za zagospodarowanie i wyposażenie w symbole tak bliskie każdemu Polakowi oraz przekazać Państwu jak wielkie znaczenie ma to dla kombatantów i dla nas członków Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
„ Spełniliście chlubnie, żołnierze Armii Krajowej swoje zadanie, wyrażając niezłomną wolę Narodu prowadzenia nieubłaganej walki przeciwko najeźdźcy niemieckiemu. Byliście zbrojnym ramieniem Polskiego Państwa Podziemnego i krajowych władz Rzeczypospolitej. [...] Przez pięć z górą lat,
w najcięższych warunkach, z nadludzkim samozaparciem olbrzymimi ofiarami prowadziliście nierówny bohaterski bój, składając wobec historii i świata świadectwo prawa Narodu Polskiego
do wolności…” .
Tymi słowami zwrócił się do żołnierzy Armii Krajowej w radiowym przemówieniu w dniu 8 lutego 1945 roku Prezydent Rzeczypospolitej Władysław Raczkiewicz.
Z odległego Londynu popłynęły słowa wyrażające szacunek i dodające otuchy najwaleczniejszym córkom i synom Narodu Polskiego. Armia Krajowa przez lata okupacji organizowała akcje dywersyjne, prowadziła działalność wywiadowczą, propagandową i partyzancką.
Cel był jasny: doprowadzić do odzyskania przez Polskę niepodległości. Liczebność organizacji dochodziła do 300 tysięcy członków, a latem 1943 roku szacowano ją nawet na 380 tys. Po tym jak alianci w Jałcie oddali Polskę na łaskę stalinowskim oprawcom, za cichym przyzwoleniem sojuszników, sowieci wraz z lokalnymi kolaborantami rozpoczęli eksterminację żołnierzy podziemnej Armii Krajowej. Wobec niemożności działania w dotychczasowym kształcie, rozkazem z dnia 19 stycznia 1945 roku rozwiązano AK. Żołnierze Armii Krajowej pozostali wierni swoim ideałom.
W zniewolonej przez komunistów Polsce nieśli płomień nadziei, ufając że nadejdzie czas pełnej suwerenności. Po zakończeniu wojny część akowców kontynuowała walkę z władzami komunistycznymi w ramach różnych organizacji, za co byli mordowani, więzieni oraz prześladowani przez cały okres PRL, szczególnie w okresie stalinizmu. Mieli też zostać zapomniani. Koło brzeskie ŚZŻ AK podjęło w 2016 roku uchwałę o nazwaniu imieniem Armii Krajowej ronda znajdującego się w ciągu ulicy Solskiego, przy ulicy Gen. Leopolda Okulickiego, ostatniego Komendanta AK. Zwróciliśmy się z pismami do burmistrza Brzeska Grzegorza Wawryki oraz starosty Andrzeja Potępy o wyrażenie zgody na nadanie rondu imienia Armii Krajowej. Nasze starania zostały usankcjonowane w 2017 roku stosowną uchwałą Rady Miejskiej w Brzesku.
Niestety w kolejnych latach nie udało się nam pozyskać środków finansowych na wykonanie prac na rondzie. W połowie 2019 roku zwróciliśmy się z prośbą do pana burmistrza Brzeska Tomasza Latochy o pomoc i zaplanowanie w budżecie gminy środków finansowych, które pozwoliłyby nadać rondu odpowiedni, przewidziany projektem wygląd. Podczas spotkania kombatantów i zarządu brzeskiego koła ŚZŻ AK z panem Burmistrzem, otrzymaliśmy przyrzeczenie o zaplanowaniu środków finansowych w budżecie gminy Brzesko na rewitalizację ronda. Naszym zdaniem był to wyraz uszanowania przez pana Burmistrza historii i roli jaką w niej spełniła Armia Krajowa. Dlatego martwi nas, kombatantów i członków ŚZŻ AK, że w przestrzeni publicznej, internetowej, pojawiły się wpisy deprecjonujące tę piękną inicjatywę władz Brzeska. W ubiegłym roku, kiedy były podejmowane decyzje o wydatkowaniu środków finansowych na zagospodarowanie ronda, to pojęcie koronawirusa i jego wpływu na nasze życie było dla nas wszystkich nieznane.
Z pandemią nie wygramy przez anonimowe dywagacje o tym, że można pieniądze przeznaczyć na inne działania, a nie na rewitalizację ronda. W tym trudnym dla nas wszystkich czasie wygramy, tak jak przed laty zrobili to Oni, walczący też ze śmiertelnym wrogiem. Wygramy jednocząc siły, pokładając wiarę w cel wyrzeczeń, z nadzieją na lepszą przyszłość. Pamiętajmy, jeszcze niedawno było wśród nas wielu żołnierzy Armii Krajowej, dzisiaj ostatni z tych bohaterów odchodzą na wieczną wartę. Dlatego tak ważnym jest przekazanie kolejnemu pokoleniu prawdy o historii naszego kraju.
Z doświadczenia wiemy, że historia jest zmienna, często źle obchodzi się z bohaterami.
Nie znamy nazwisk tak wielu bohaterów, którzy walczyli o Ojczyznę, więc ten głaz na rondzie im. Armii Krajowej, z orłem i kotwicą, symbolem Polski Walczącej będzie przypominał wszystkim żołnierzy polskiego Państwa Podziemnego. Będzie również świadczył o tym, że mieszkańcy gminy Brzesko wiedzą, co znaczy hasło "Chwała bohaterom", że nie muszą upominać się o prawdę i pamięć.
Bis dat, qui cito dat- kto szybko daje, dwa razy daje.
Dlatego pragniemy bardzo podziękować burmistrzowi Brzeska panu Tomaszowi Latosze za szybkie podjęcie decyzji i zrealizowanie jej do końca z sukcesem. Radnym dziękujemy za zgodę na przeznaczenie środków finansowych na wykonanie prac na rondzie im. Armii Krajowej. Zastępcy burmistrza panu Grzegorzowi Brachowi i pracownikom Urzędu Miejskiego Brzesku dziękujemy za zaangażowanie w przygotowanie inwestycji, a firmie pana Jana Koczwary za staranność wykonanych prac. Szczególne i gorące podziękowania składamy pani Aleksandrze Nalepie za bezpłatne opracowanie projektu i nadzór nad jego realizacją, panu Wojciechowi Krzyżakowi za ufundowanie i przekazanie orła AK i kotwicy Polski Walczącej, a panu Józefowi Łagoszowi za ufundowanie głazu na rondo. Zapewne wszyscy wzięlibyśmy udział w trzeciomajowym apelu
na rondzie im. Armii Krajowej, kombatanci, społeczeństwo i władze naszej gminy.
Niestety, obecna poważna sytuacja nie pozwoli nam wspólnie świętować. Bądźmy w te majowe święta z naszymi bohaterami myślami i czynami, wywieszając biało-czerwone flagi.
Jesteśmy to Im winni. Nie byłoby wolnej Polski bez żołnierzy Armii Krajowej.
Z wyrazami szacunku
Honorowy Prezes Koła Brzesko ŚZŻ AK Prezes Koła Brzesko ŚZŻ AK
mjr w st. spocz. (-) Krzysztof Zasada (-) Krzysztof Bigaj