Celem Programu ochrony powietrza jest osiągnięcie w Małopolsce do roku 2023 dopuszczalnych poziomów stężeń pyłu PM10, pyłu PM2,5, benzo(a)pirenu i dwutlenku azotu, wyznaczonych w przepisach polskich i unijnych. W dłuższej perspektywie POP zakłada obniżenie poziomów stężeń pyłów rekomendowanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).
Ograniczenia dla spalania węgla
W aktualizacji Programu, zostaną wprowadzone nowe działania naprawcze, służące szybszej poprawie jakości powietrza. Jedną takich z propozycji jest całkowity zakaz spalania węgla w kotłach instalowanych od roku 2021 r. Dodatkowo od 1 stycznia 2021 r. nie będzie można wymienić tzw. kotłów pozaklasowych oraz 3. i 4. klasy na węglowe.
Spalanie biomasy będzie możliwe tylko pod warunkiem spełnienia konkretnych standardów emisji pyłu – nie może ona przekraczać 20 mg/m³. Brany jest pod uwagę także całkowity zakaz spalania węgla i biomasy w miejscowościach uzdrowiskowych Małopolski. Dodatkowo stosowane urządzenia grzewcze powinny posiadać mechanizmy pozwalające na utrzymanie emisji pyłu na poziomie 20 mg/m³ w całym okresie eksploatacji.
Obowiązki gmin
Projekt nowego programu ochrony powietrza dla Małopolski zakłada szereg obowiązków dla samorządów, m.in.: zatrudnienia Ekodoradcy w każdej gminie, przeznaczenia co najmniej 1% wydatków budżetu na dopłaty do wymiany kotłów u mieszkańców, przeprowadzenia inwentaryzacji wszystkich źródeł ogrzewania w gminie oraz wprowadzenia programów osłonowych dla najuboższych w postaci dopłat do wyższych kosztów ogrzewania.
Gminy będą także zobowiązane do powołania straży gminnych lub międzygminnych, które powinny prowadzić kontrolę ekointerwencji. Powinny prowadzić akcje informacyjne dotyczące uchwały antysmogowej oraz informować na swoich stronach internetowych o jakości powietrza oraz stopniach zagrożenia, jeśli te zostaną wprowadzone.
Co z transportem?
W ramach działań naprawczych brany jest pod uwagę także ważny aspekt w kontekście zanieczyszczenia powietrza – transport. Rozważane jest utworzenie stref ograniczonej emisji z pojazdów w obrębie Krakowa. Warunkiem wjazdu do określonej strefy może być spełnienie określonych warunków emisji spalin: dla pojazdów z silnikiem Diesla spełnienie normy emisyjnej EURO 6, a dla silników benzynowych – normy EURO 4. Jednak aby można było wdrożyć te propozycje, wymagane są zmiany w przepisach na poziomie krajowym.
Propozycje zadań do nowego Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego
Uwagi do działań naprawczych można przesyłać do 24 stycznia 2020 roku na adres: powietrze@umwm.malopolska.pl.